بااین همه شایعه وقتی وارد دفتر کارش شدم از سادگی ومحقر بودن دفترش تعجب کردم یک دست مبل قدیمی که روبروی یک یک میز ساده دریک اتاق 12متری قرار گرفته برای کسی که میگویند در سریال یوسفی که دهها میلیارد هزینه کرده چندان تناسبی ندارد ...
بعد از تابلو زیبای "یا صاحب الزمان (عج) تابلو بزرگی که هنوز روی دیوار نصب نشده نظرم را بخودش جلب میکند سطرهای زیاد است ولی قابل خواندن است آن سطور چیزی نیست جز نظرات تعدادی از شهروندان عرب ساکن کشورهای مختلف که این روزها دوبله شده یوسف پیامبر(ع) را ازشبکه جهانی الکوثر درحال مشاهده هستند.
هنگام گپ وگفت عامیانه موضوع شایعات وحواشی سریال رادرحالی پیش کشیدم صدای اذان بگوش میرسیدقبلا شنیده بودم که سلحشور به نماز اول وقت اهمیت میدهد ولی چون قرار بود امروز پاسخ تمامی شایعات حاشیه این سریال پر مخاطب را بیابم ، بخودم اجازه دادم با پیش کشیدن چند مطلب ویادآوری برخی مسایل ذهنش را مشغول کنم وقتی سوالم را مطرح کردم مطمئن شدم که توانسته ام اولین پاسخم را بگیرم .سلحضور باشنیدن سوالم با گفتن یک "بسم الله الرحمن الرحیم " ادامه داد: صدای تلفن خدا در اومده اجازه میدی جوابش رو بدیم بعد به کارمون ادامه بدیم ؟
اگرچه دراولین کارم موفق نبود ولی جوابم رو گرفته بودم .بعداز خوندن نماز یه گفتگوی ساده چند تا از سوالهای جدی حاشیه این سریال رو مطرح کردم وجوابشون رو هم گرفتم که متن کامل این گپ وگفت که شباهت چندانی هم به یک مصاحبه جدی نداشت رو ذیلا میآورم:
- مهمترین ایرادی که به سریال ازقسمت اول وارد شد استفاده از منابع بود بطوریکه گفته میشود اسرائیلیات در سریال رسوخ کرده است،نظرخود شما دراین خصوص چیست وچرا باوجود لیست بلند بالای منابع شما درپایان سریال چنین ایرادی به سریال وارد میشود؟
- در صدر اسلام دونفر به نامهای کهب الهبار ووهب بن محبه از آئین یهود به اسلام گرایش پیدا کرده و مسلمان میشوند آنها به قصص مذهبی شناخت خوبی داشتند وآئین یهودیت این توان را درآنها مضائف کرده بود. آنها کارشان این شده بود که درکوچه وخیابانها مانند نقالهای خودمان به قصه گویی برای مردم میپرداختند وچون قصه های آنها تاثیرات جدید برافکار عمومی میگذاشت قصه های اسلامی شاهد توام گشتن اسرائیلیات شد ومنبع اصلی این اسرائیلیات که زادگاه آن یهود است توسط این دونفر به اسلام رسوخ کرد.
حتی بسیاری ازقصص اسلامی ازاین اسرائیلیات مبری نیستند ولی برای اینکه ما درسریال گیر این دام نیفتیم بنابر این گذاشتیم تا از تفاسیری بهره ببریم که با احدایث شیعی بویژه تفسیر المیزان هم ردیف باشد برای همین روی الباقی خط کشیدیم.
- ولی یکی ازمراجع عظام نیز به این رسوخ درفیلمنامه اعتراض کردند.
یکی ازمراجع فرموبودند : اسرائیلیات را دراین سریال میبینم ولی مصداقی که بیان فرموده بودند مصداق اسرائیلیات محسوب نمیگردد. اسرائیلیات یعنی دروغ و واساسا چیزی که وجود نداشته وبه حقیقت اضافه شده باشد ،ولی آنچه ایشان بیان داشتند شامل اسرائیلیات نمیشود زیرا ازدواج با دوخواهر پیش ازاسلام وجود داشته و آیه 23 سوره نساء که بر این مسئله اشکال وارد میسازد بعدا برپیامبر اسلام (ص) نازل میشود لکن چنین مسئله پیش ازآن وجود داشته وحتی برخی افراد پس ازنزول این آیه شریف برنبی گرامی اسلام(ص) وارد شده ودرخصوص اختیارداشتن دوخواهر که پیش ازاین به عقد خود درآورده بودند کسب تکلیف میکنند.
-شایعه جدی که پیش از شروع سریال ویا حتی زمانی که شما درحال تولید آن بودید در این پروژه مطرح بود وپس از پخش بصورت جدید تری دنبال شد هزینه واعتباری بود که شما وعوامل از بابت آن دریافت کرده اید که این رقم حتی به 10تا 12میلیارد تومان هم رسید .هزینه واقعی این سریال چقدر بوده وچگونه هزینه شد؟
اول اینکه یادم هست وقتی درسالهای نه چندان دور تهران ماشین دودی وارد شد هنگام ایستادن هیچ کسی کاری باآن نداشت اما زمانی که شروع به حرکت میکرد بچه ها شروع به سنگ پرانی به سمتش را میکردند.حالاقطار یوسف هم راه افتاده ومن ازاینکه به سمتش سنگ پرانی کنند خیلی تعجب نمیکنم بااینکه این اقدام ها را ازانصاف به دور میبینم ولی جای تعجب ندارد.
این سریال منافع سه قشر را بشدت زیر سوال میبرد
1-انها که میخواهند سینما به انحراف کشیده شود تا آنها به آرزوهای کثیفشان ازحاشیه آن برسند.
2-کسانی که به واسطه استفاده ابزاری ازسینما واین هنر تلاش دارند تا درجامعه انحراف ایجاد کنندوفرهنگی که خودشان خودباخته آن شده اند وافکار صهیونیستی را براحتی میتوان درآن مشاهده کرد را به جامعه القا کنند.
3-بعضی مسوولین که یوسف پیامبر(ص) اشتباهات آنها را برملا کرده وچهره واقعی تری ازآنان برای مردم به نمایش میگذارد.
عمده کسانی که سعی میکنند این سریال رابا حاشیه های ساختگی مشغول کنند تا مانع تاثیر گذاریش درجامعه شوند همین اینها هستند.آنها سعی دارند به مردم بقبولانند که این سریال منطبق با اسلام نیست یا اینکه ازبودجه های کلان استفاده کرده است .
حتی آنها میگویند سریال بدآموزی هایی هم برای مردم دارد ؟
-مثلا چه بد آموزی هایی ؟
اینکه میگویند یوسف سریال پانکی است وجوانان را بسمت آرایش های آنچنانی هدایت میکند!!. ویا اینکه میگویند : انبیاء دراین سطح نبوده اند براساس تفکر آنها انبیاء الهی ازکلاس کار بسیار بالاتری برخوردار بوده ومن با این سریال شان آنها را شکسته ام !!
یکی ازمسائلی هم که مطرح میکنند همین مسئله بودجه واعتبار است ، من ازطریق سایت البرز که یکی از سایتهای معتبر کشور است اعلام میکنم سریال یوسف خیلی کمتر از سریالهای هم تراز خودش اعتبار گرفته وهزینه نموده است واگر بخواهیم آنرا به عدد برسانیم هزینه یوسف دربرابر اینگونه سریالها چیزی حدود یک چهارم یا یک پنجم بوده است .
این سریال از سازمان 6میلیارد و400میلیون تومان دریافت کرده وبا کمکهای مردمی اش جمعا 7میلیارد تومان هزینه نموده که بخش عمده ای از آن شامل آثار ماندگاری شد که حتی دربخش دکور وابنیه نیز در برابر بسیاری ازآثار سینما وتلویزیون با روح صرفه جویی درهم آمیخته بوده است.
این رقم دربرابر چنین کاری با این همه صرفه جویی طبیعی است که آبروی خیلی ها را با هزینه های سرسام آور ببرد ونقش افشاگرانه داشته باشد واین صرفا شامل پروژه های تلویزیونی نمیشود بلکه مثال آنرا درعرصه مدیریت کشور هم میتوان شاهد بود ،این سریال علاوه برموفقیت های مذهبی واجتماعی موفقیتهای اقتصادی خوبی را هم بهمراه داشته که این افراد چشم دیدن آنرا ندارندوبرایشان غیر قابل تحمل وسخت است وازآن طبیعی تر این مسئله است که هرروز این عدد و رقم این شایعه بالا وبالاتر برود.
-آقای سلحشور گذشته ازاین مسایل باید بگوئیم که سریال شما بی جهت کشدار شد وحواشی متون اصلی بیشتر از موضوعات اصلی در سریال به آنها پرداخته شد ، مثلا روزمرگی های زلیخا بیش ازاندازه ترسیم شد ودرعین حال موضوع شرح درد یعقوب نبی(ع) درفراق یوسف (ع) بسیار کمرنگ جلوه نمود.
اینکه حواشی سریال بیشتر از موضوع اصلی بوده را قبول دارم واین حقیقت دارد زیرا قصد نداشتم قصه گویی کنم وچون تلاشم برای نمایش سریال برگرفته از قصص قرآن بود تلاش کردم مثل قرآن محملی باشد برای طرح ارزشها ، قرآن ظرفی است تامظروف مفاهیم را خداوند درآن برای چشیدن مردم بریزد وسعی من هم تفسیر سوره یوسف بود نه قصه پردازی درآن وشرح تفسیر بنابر معمول چندین برابر موضوع اصلی بخود حجم میگیرد.
واینکه چرا به زلیخا وموضوعات حواشی آن پرداختیم علتش این بود که سریال سعی داشت بیشتر اتفاقات مصر را بازگو کند وبیان این اتفاقات نمیتوانست با غافل شدن از زلیخا همراه باشد. او قهرمان منفی سریال بود که متحول شده وایمان میآورد،زلیخا سازندگی بسیار زیبایی داشت که نباید از آن غلفت میکردیم .
منتهی برخی ها که درزمان پخش سریال امام علی(ع) مدام به حضور بیش ازاندازه قطامه ایراد وارد میساختند خیلی دلشان میخواست از زلیخا هم یک قطامه دیگر بسازند وبرحضور کثیر این چهره درسریال ایراد وارد کنند اما این قیاس بی انصافی درحق زلیخاست زیرا باید دقت کرد که قطامه فردی عیاش ازابتدا تا انتها ی زندگیش بود وزوم کردن روی چنین چهره منفی بااین حجم اگر نوعی توجیه برایش نباشد حداقل نوعی توجه کردن به اوست اما زلیخا انسان گنه کاریست که بواسطه عشقی زمینی به نقطه ای میرسد که این دلبستگی ها را جز با رنگ خدا نمی بیند واین یعنی ایمان که نیاز امروز جامعه ماست .
-استفاده از تصاویر ناواقعی ایراد دیگری است که به این سریال وارد میشود ، نوع چهره پردازیها واستفاده از افراد برای نقش ها ازجمله این ایراد بشمار میرود که مثال آن در نقش فراعنه مصر که همگی براساس شواهد تاریخی افرادی لاغر وترکیب شکلی دیگری بودند میتوان مشاهده کرد. نظر خودتان چیست؟
اینطور نیست مثلا آ من هوتب سوم وچهارم افرادی کاملا عادی با استخوان بندی معمول هستند ولی درپردازش چهره کاهنان چنین روشی بکار گرفته شده تا تن پروری آنان به وضوح دیده شود. درتاریخ هم " آمن " ها بعنوان پادشاه آورده شده اند وجزو فراعنه محسوب نمیشوندمثال آن درقرآن است که از آنان بعنوان ملک یاد میکند درعین حال درقصص مربوط به حضرت موسی(ع) به صراحت از فرعون نام برده میشود.
- برخی ها میگویند شباهتهای بسیار زیاد عملکرد یوسف (ع) درسریال شما با دولت نهم اتفاقی نیست وشما قصد داشتید با چنین کاری به دولت آقای احمدی نژاد کمک کنید؟
من خوشحالم ازاینکه سریال حضرت یوسف درجهت کمک به دولت نهم تعبیر وتفسیر میشود اما حقیقت چیز دیگریست واصلا چنین قصد ونیتی درساخت سریال وجود نداشته است چون من متن این سریال را درسال 81 بپایان رساندم وآن زمان آقای احمدی نژاد حتی شهردار هم نبوده اند.
حالا اگر فرهنگ ما ونوع نگاهمان به مدیریت با رئیس جمهورمان یکی است نه بخاطر متنی است که درسریال استفاده شده بلکه این به ریشه های اسلامیمان وعقایدی که به آن باور داریم برمیگردد. ضمن اینکه من سفرهای استانی را میتوانم قبل ازآقای احمدی نژاد از سفرهای مقام معظم رهبری الهام گرفته باشم یا حتی ازمسافرتهای حضرت امیر(ع) به شهرهای امپراطوری اسلامی آن زمان الهام گرفته باشم که ازجمله آنها میتوان به سفر مشهور امیرالمومنین علیه سلام به شهر انبار ایران نام بردومن گمان میکنم آنها که شکست را درآینده فعالیتهای انتخاباتی خودشان میبینند زاینده چنین القائاتی به جامعه وتکثیرکننده آن هستندو قصد شان هم ساختن توجیهات غلط برای پیروزیهای آقای احمدی نژاد است .
-دختر شما یکی ازمنتقدین شماست ،ایشان معتقد است نگاه تلویزیون وسینما به زن نگاهی ابزاری بوده وباید این نگاه اساسا دچار تغییرجدی شود وازهمین منظر برشما هم ایراد وارد میکنند.شما برای این ایراد چه پاسخی دارید؟
نگاه ابزاری که ایشان میگویند ازالقائات غربی است که نگاه ابزاری به زن دارد وباجنجال وفرار به جلو وهمچنین فرافکنی حول محور آن سعی میکند که دیگران را به این خطا متهم سازد. اسلام برای زن احترام زیادی قایل است وهمین احترام موجب موافقت اسلام با چند همسری است وزنهای جامعه غربی معتقدند زنی که پس ازازدواج دوباره وبه هردلیل مجرد میشود دیگر حق زندگی مشترک جدید را ندارد باید درفحشا ومنکر غوطه بزند ویا تا آخر عمر با تحمل اتهامات وفشارها زندگی را سپری سازند ویا اگر میخواهند چنین فشارها یی را تحمل نکرده و ازنگاههای شهوت پرست وسوء استفاده های متعدد از وجودشان درامان بمانند دست به خودکشی بزنند.
این نوع نگاهیست که زنان غربی وحتی بسیاری از زنان جامعه امروزی ما به همنوعانشان دارندولی اسلام باچنین تفکری مخالف است ومیگوید زنی که به هردلیل دوباره مجرد میشود مجددا حق حیات وزندگی مشترک داشته وباید ازدواج کند ودوباره طعم داشتن سرپناه ،پشتوانه وهمسر را بچشد و این وظیفه مردان جامعه چه مجرد ،چه متاهل وچه زن مرده است که به این زن کمک کنند تا اون به این حق خود دست پیدا کند وزندگیش را از سر بگیرد وتجرد دوباره براساس این نوع نگاه پایان یک زندگی نیست .
دخترمن معتقد است این دستورات اسلام اشتباه است ومثل خیلی اززنها ،فمنیست ها و... معتقد است این قوانین اسلام باید تغییرکند .
-هدف شما ازساخت چنین سریالی با این همه حواشی چه بود؟
حاشیه ها که ازبدو تولد به وجود نمی آیند اتفاقات بعدی معمولا زاینده چنین حواشی هستند قطعا یوسف پیامبر هم ازاین قائده مستثنی نیست.من چند هدف را ازاین کار دنبال میکردم :
اول اینکه : با استقبال مردمی روبرو شود وتاثیر مثبت خودش را برجامعه بگذارد واین ازاین تاثیر اگر دعایی هم نصیب ما شود کفایت کار را میکندکه الحمدالله این تاثیر گذاری ظاهرا انجام شده ودعای خیرش هم طلب ما ست از مردمی شریف که قطعا ما را ازآن بی نصیب نخواهند گذاشت.
دوم اینکه : حوزه های علمیه وعلما وبزرگان به این نتیجه برسند که زبان هنر برای تبلیغ دین مبین اسلام بسیار کارا وتواناست ومی تواند درسطوح بین المللی ارزشهای متعالی این آئین آسمانی را ترویج دهد که امیدوارم به این هدف دوم هم دست پیدا کرده وحوزه ها ی ما به این زبان مجهز شوند.
سوم اینکه : ثابت کنم هنری به نام هنر مذهبی وسینما وتلویزیون اسلامی وجود خارجی هم دارد ومختصات وتعریف خودش را دارد واگر پس از چنین سریالهای موفقی در وجود هنر اسلامی ودینی شک وتردید وارد سازد بیانگر این خواهد بود که خودش دچار بیمار دلی است .
چهارم اینکه : هنرمندان ما ببیند که اگر آبرویی هست اگر شهرتی هست اگر اعتباری وجود دارد درآثار مکتبی بیشتر از دیگر آثار است وانشاالله به این وادی وارد شوند وبعد ازاین آثار خود را به سمت اسلامیی شدن وقرآنی شدن سوق دهند.
-واما کلام آخر؟
ازمسوولین صداوسیما خواهشی دارم وآن اینکه : معمولا دشمنان ما از آثار خودشان به بهرین شکل ممکن نهایت بهره برداری را میبرند وازآن بعنوان ابزاری برای القاء وترویج باورهای غلط بهره میبرند،سوال اینست که آیا سریال یوسف که الظاهر موفق هم بوده نمیتواند بعنوان یک الگو مطرح شود ؟ نمیوشد ازاین سریال قرآنی یک جریان هنری ،مذهبی واجتماعی ایجاد کرد؟
آیا نمی شود باتشویق وقدردانی به موقع ومناسب به جریان هنر دینی شکل داد ودیگرا را به خلق چنین آثاری سوق داد .نمی شود یوسف را بگونه ای مطرح ساخت که مردم ببیند این سریال کمتر ازساخت یک خودرو ، کم اهمیت تر از ساخت یک کارخانه ، یک سلاح ،یک تانک و یا حتی یک بازی فوتبال نیست ؟
نمیشود مسوولین ما بهایی که برای برگزاری یک مسابقه میپردازند را نه بیشتر ازآن بلکه همانقدر برای یک اثر قرآنی قایل شوند؟
تاریخ انتشار: 22:03 - 05 اردیبهشت 1388
منبع: البرز
